Przekaźniki to podstawowe elementy, spotykane w automatyce przemysłowej, urządzeniach AGD, systemach inteligentnych domów, sterowników pieców, klimatyzacji, instalacjach elektrycznych budynków oraz wielu innych.
Przekaźniki realizują funkcje otwierania i zamykania obwodu elektrycznego, najprościej mówiąc, realizują funkcję: załącz/wyłącz. Najbardziej popularnym typem przekaźnika jest przekaźnik elektromagnetyczny. Jego najważniejsze elementy to cewka sterująca oraz styki. Działa on na zasadzie elektromagnesu: po podaniu zasilania na cewkę, wytwarza ona pole elektromagnetyczne, które przyciąga stalową zworę, co powoduje przełączenie styków przekaźnika.
Główne funkcje przekaźnika w obwodach elektrycznych to:
- Separacja galwaniczna: przekaźnik oddziela galwanicznie obwód sterujący małej mocy od obwodu wykonawczego dużej mocy, chroniąc tym samym wyjścia sterowników przed przepływem zbyt wysokiego prądu, zwarciami i przepięciami, które mogą wystąoić po stronie obciążenia
- Przełączanie obciążeń dużej mocy, przy pomocy niewielkiej mocy/niskiego napięcia - przekaźniki mogą służyć jako elementy wykonawcze sterownika np. PLC, gdzie cewki wysterujemy bezpiecznym napięciem 24V i niewielką mocą, a załączymy obwód mocy 230VAC, który wymaga przepływu kilkunastu amper
- Możliwość sterowania obwodami o różnych napięciach, mając do dyspozycji jedną wartość napięcia zasiania; np. sterujemy napięciem 12V, a przełączamy obwody 24V oraz 230VAC.
Przekaźniki mogą posiadać jedną lub więcej par styków:
NO - normalnie otwarte, które zwierają się (przewodzą) po zasileniu cewki
NC - normalnie zwarte, które po zasileniu cewki rozwierają się (nie przewodzą)
NO/NC - przełączne, które mają zacisk wspólny COM, który jest przełączany między zaciskiem NO i NC