Brąz jest to stop miedzi z cyną lub innymi pierwiastkami, których zawartość miedzi wynosi 80-90% wagowych. O tym, że brąz cieszy się naprawdę ogromnym zainteresowaniem i ma szerokie zastosowanie świadczy fakt, że choć wykorzystywano go już w starożytności, nie stracił na popularności do dziś. Chcesz dowiedzieć się, do czego używany jest brąz i jakie ma rodzaje? Zapraszamy do lektury!
Co to jest brąz i jakie ma właściwości?
Jak wspominaliśmy na początku, brąz jest stopem, którego głównymi składnikami jest miedź i cyna. Znany jest nam i wykorzystywany już od czasów starożytnych, gdzie używano go do tworzenia narzędzi, przedmiotów codziennego użytku, a nawet ozdób. Z kolei, jeśli chodzi o definicję brązu w ujęciu współczesnym, to okazuje się, że jest to temat nieco bardziej złożony. Oczywiście odpowiedzią na pytanie, czym jest brąz, może być stwierdzenie, że jest to stop miedzi oraz cyny z dodatkami stopowymi. W przypadku materiałów z takim składem chemicznym określa się je jako brązy cynowe lub po prostu brązy. Tak naprawdę większość stopów miedzi z innymi metalami niż cynku nazywa się brązami.
Zastosowanie brązu
Brąz ma bez wątpienia niezwykle szerokie zastosowanie. Używa się go m.in. do produkcji złączek rur, a także do łączenia rur ze stali nierdzewnej, jak również rur miedzianych. Sprawdza się także w instalacjach gazowych, jak i wodnych. Stosowany jest również do odlewania części maszyn oraz dzwonów. Dlaczego wykorzystuje się go właśnie w takich przypadkach? Przede wszystkim ze względu na świetną wytrzymałość, trwałość oraz odporność na korozję. Co więcej, bardzo często podczas łączenia rur z różnych tworzyw istnieje niebezpieczeństwo powstania ogniwa elektronicznego, ale nie przy wykorzystaniu brązu, gdyż jest on materiałem neutralnym.
Przykładem zastosowanie brązu są dostępne w sklepie EBMiA: nakrętki trapezowe z brązu, tuleje ślizgowe z brązu, tuleje z kołnierzem z brązu Rg7,
Rodzaje i skład brązu
Można wyróżnić kilka rodzajów brązów w zależności od tego, jakie dodatki stopowe zostały połączone z miedzią. Niektóre z tych stopów będą odpowiednie do obróbki plastycznej, a inne będą gotowe do użytku po odlaniu. Poniżej przedstawiamy trzy najpopularniejsze stopy:
Brąz berylowy
Brązy berylowe – w składzie mają 2% berylu i do 0,5% niklu, kobaltu oraz tytanu. Wyróżniają się wysoką odpornością na ścieranie, zużycie i korozję. Brązy berylowe stosuje się głównie do szczotek w silnikach elektrycznych, części pomp, sprężyn, jak również narzędzi chirurgicznych.
Brąz aluminiowy
Brązy aluminiowe – zawierają od 5% do 11% aluminium. W ich skład mogą wchodzić także inne pierwiastki stopowe. Wyróżnia je doskonała wytrzymałość i podwyższona twardość. Najczęściej stosuje się je do produkcji elementów napędów i armatury czy łożysk ślizgowych.
Brąz krzemowy
Brązy krzemowe – ich zawartość krzemu wynosi ok. 4,5%. Wykorzystuje się je do produkcji siatek, sprężyn, a także części narażonych na ścieranie.
W kolejnych artykułach opisaliśmy:
Polietylen (Pe) – co to jest, zastosowanie, właściwości
Teflon – zastosowanie i właściwości
Żeliwo – rodzaje, spawanie, zastosowanie, właściwości