Rozwiertak – rodzaje, budowa i zastosowanie

8 listopada 2019 0

Autor:

Rozwiertak to narzędzie wieloostrzowe, przeznaczone do obróbki wykańczającej wstępnie wykonanych otworów walcowych, stożkowych, a nawet kulistych.

Rozwiertak rodzaje

Można je podzielić ze względu na różne kryteria:

– rozwiertaki zdzieraki i wykańczaki,

– rozwiertaki walcowe i stożkowe,

– rozwiertaki trzpieniowe i nasadzane,

– rozwiertaki stałe, rozprężne i nastawne,

– rozwiertak ręczny i maszynowy.

Rozwiercanie stosuje się wówczas, gdy istnieje konieczność zwiększenia dokładności wymiarowo – kształtowej otworów wierconych oraz poprawa chropowatości powierzchni. Jednakże w procesie rozwiercania nie zostaną poprawione błędy położenia osi otworu. Wyróżniamy rozwiercanie: zgrubne i wykończeniowe. Podczas rozwiercania zgrubnego dokładność kształtowo – wymiarowa plasuje się na poziomie IT 9-11 oraz chropowatość powierzchni Ra = 2,5 – 5 μm, natomiast przy rozwiercaniu wykończeniowym w przedziale IT 6 – 9, a parametr chropowatości powierzchni Ra < 2,5 μm.

Rozwiertak stożkowy do metalu

Rozwiertak stożkowy do metalu jest to narzędzie stosowane do obróbki otworu wykonanego przy pomocy wiertła. Jego zadaniem jest stworzenie otworu w kształcie stożka z otworu o standardowym kształcie walca, który wykonywany jest przez klasyczne wiertło. Taki otwór może być następnie gwintowany w celu stworzenia otworu pod śrubę. Co jeszcze wart wiedzieć o rozwiertaku stożkowym do metalu? Podpowiadamy!

Rozwiertak stożkowy to narzędzie stosowane do poszerzania, wygładzania oraz wykańczania otworu wykonanego wcześniej przez standardowe wiertło. Rozwiertak ten służy zarówno do pracy w metalu, jak i w drewnie. Jedną z najpopularniejszych kategorii rozwiertaków stanowią właśnie rozwiertaki stożkowe, które umożliwiają wykonanie otworów stożkowych, np. Morse’a. Obróbka za pomocą tego rozwiertaka pozwala także na usunięcie zbędnego materiału. Jednak jego głównym przeznaczeniem jest wykonywanie we wcześniej wywierconych otworach walcowych, otworów stożkowych.

Rozwiertaki stożkowe występują w dwóch wariantach: ręcznym oraz maszynowym. Rozwiertaki te służą głównie do metalu, jednak można ich również użyć do pracy w drewnie. Produkowane są głównie ze stali szybkotnącej HSS, która ma świetną trwałość oraz wytrzymałość. Rozwiertak stożkowy może być wykorzystany zarówno do stworzenia docelowego otworu pod gwint do śruby, a także do przystosowania otworów pasowanych. Narzędzie to pozwoli na bardzo dokładne wykończenie otworu wykonanego uprzednio przy pomocy standardowego wiertła, be potrzeby rozfrezowywania. Rozwiertak stożkowy do metalu to narzędzie, które poprzedza proces gwintowania, co oznacza, że musi być bardzo precyzyjne i efektywne.

Warto także dodać, że podobne zastosowanie do rozwiertaka stożkowego ma również rozwiertak nastawny. Należy mieć jednak na uwadze fakt, że ma on trochę inną konstrukcję. Z tego powodu wykonanie przy jego użyciu otworów stożkowych nie będzie tak precyzyjne, jak w przypadku zastosowania rozwiertaka stożkowego. Widać to przede wszystkim przy wykańczania otworów stożkowych pod gwinty w metalu.

Rodzaje rozwiertaków stożkowych

Rozwiertaki stożkowe można podzielić ze względu na zbieżności. Zbieżność, czyli kąt, a dokładniej stosunek określany wzorem C=(D-d)/l=2tgα. „C” oznacza tu zbieżność, z kolei „D” – szerokość podstawy stożka, zaś „d” szerokość zakończenia stożka, a „l” – długość stożka. Zbieżność może wynosić: 1:3, 1:5, 1:10 czy też 1:50. Zbieżność to naprawdę istotny parametr, który ułatwia dopasowanie odpowiedniego rozwiertaka stożkowego do kąta otworu stożkowego, jaki należy wykonać. Zbieżność bardzo ułatwia wybór konkretnego rodzaju rozwiertaka stożkowego.

Inny podział rozwiertaków stożkowych to podział ze względu na materiał obróbki. To nie mniej istotny aspekt przy wyborze odpowiedniego narzędzia. Warto pamiętać, że rozwiertak stożkowy może być używany nie tylko do obróbki metalu, ale również z materiałem lżejszym w obróbce, czyli z drewnem. Rozwiertaki stożkowe do metalu są znacznie dokładniejsze niż te stosowane do drewna. Wynika to z faktu, że praca z metalem jest dużo bardziej wymagająca i zwyczajnie trudniejsza, ponieważ metal jest dużo twardszy. Potrzeba więc większej dokładności oraz precyzji podczas obróbki tego materiału. Co więcej, różne rodzaje metalu mają różną twardość, przez co rozwiertaki stożkowe do metalu zazwyczaj mają postać rozwiertaków maszynowych. Z kolei rozwiertak stożkowy do drewna będzie miał raczej formę rozwiertaka ręcznego.

Jakie jeszcze parametry mają wpływ na podział rozwiertaków stożkowych? Na przykład rodzaj ostrza. Najpopularniejsze są dwa rodzaje ułożenia ostrza: skrętne oraz proste. Ostatni parametr to natomiast wymiary rozwiertaka. Wymienia się tu przede wszystkim długość oraz szerokość. Warto natomiast mieć na uwadze fakt, że rozwiertak stożkowy może mieć dodatkowo szerokość początkową stożka oraz szerokość końcową stożka.

Rozwiertak stożkowy ręczny

Wśród rozwiertaków stożkowych jednym z rodzajów jest rozwiertak stożkowy ręczny. Wykorzystywany jest on do pracy z wiertarkami ręcznymi. Można go używać do obróbki metalu, jak również drewna. Skonstruowany jest tak, że posiada mocowanie przy użyciu chwytu walcowego, a także kwadratowy zbierak. Najczęściej można spotkać rozwiertaki stożkowe ręczne skrawające w prawo. Stosowane są do wykonania stożkowych chwytów Morse’a.

Rozwiertak stożkowy maszynowy

Drugi rodzaj rozwiertaka stożkowego to rozwiertak stożkowy maszynowy. Wykorzystywany jest to obróbki metalu, choć wiele osób stosuje go także do drewna. Rozwiertaka tego używa się do pracy z wiertarkami elektrycznymi. Może być wyposażony w chwyt cylindryczny lub walcowy. Najczęściej spotykany kierunek skrawania jest natomiast lewy.

Rozwiertaki stożkowe – jakie kupić?

Rozwiertaki stożkowe dostępne są najczęściej jako narzędzia pojedyncze. Oferuje je większość znanych producentów, a najlepsze rozwiertaki spotkamy w ofercie marki Fenes oraz Fanar. Takie narzędzia kosztują około 40 zł za sztukę. Oczywiście dostępne są one również w zestawach kilku rozwiertaków stożkowych, a ich ceny sięgają około 200 zł.

Rozwiertaki stożkowe do metalu to narzędzie skrawające, które służą do przekształcania otworu w kształcie walca (wykonanego przy pomocy standardowego wiertła) w otwór o kształcie stożka. To narzędzie charakteryzuje się wysoką dokładnością, ponieważ ma za zadanie wykonać niezwykle precyzyjne prace. Rozwiertak stożkowy pozwala także na szybkie i sprawne usuniecie zbędnego materiału w otworze. Po przeprowadzeniu prac przy pomocy tego narzędzia otwór jest niezwykle gładki i perfekcyjnie równy.

Rozwiertak nastawny

Rozwiertak nastawny jest to narzędzie wykorzystywane do obróbki otworów wykonanych uprzednio za pomocą standardowych wierteł. Ten konkretny model stosowany jest do obróbki otworów w kształcie walcowym. Co więcej, za pomocą rozwiertaka nastawnego można obrabiać otwory przelotowe pod konkretny wymiar, a także wykonywać pasowanie. Jest to bardzo praktyczny rozwiertak o specyficznym działaniu oraz budowie. Dowiedz się o nim więcej.

Rozwiertaki nastawne stosowane są do wykonywania otworów przelotowych pod dany wymiar albo pasowanie. Służą one do pracy ręcznej i wyróżniają się bardzo twardymi ostrzami. Praca z rozwiertakiem nastawnym powinna być wykonywana w sposób ostrożny i delikatny, gdyż zbyt duża siła oraz nacisk mogłyby spowodować pęknięcie lub wyszczerbienie płytki narzędzia.

Konstrukcja rozwiertaka nastawnego składa się m.in. z nakrętek nastawnych, ostrzy skrawających, jak również ostrza pilotującego. Co więcej, rozwiertak posiada również zbierak kwadratowy oraz część chwytową. Jeśli zaś chodzi o ostrza, to są one wykonane ze stali szybkotnącej HSS. Warto także wspomnieć o czymś, co wyróżnia rozwiertak nastawny, a mianowicie o tym, że można go rozszerzać oraz zwężać. Regulacja ta wykonywana jest przy pomocy nakrętek nastawnych, które wystarczy skręcić lub rozkręcić. Podczas pracy chwyt walcowy rozwiertaka zagłębia się w otwory, zapewniając przy tym dodatkowe prowadzenie narzędzia.

Ostrza rozwiertaka nastawnego są niezwykle ostre, a dodatkowo usytuowane na boku narzędzia. Z tego powodu bardzo ważne jest odpowiednie przechowywanie rozwiertaka. Nie powinno się go trzymać luzem w skrzynce narzędziowej, ponieważ może to szybko doprowadzić do stępienia, a nawet wyszczerbienia ostrzy. Można także łatwo skaleczyć nimi dłonie podczas przeszukiwania skrzynki w poszukiwaniu narzędzia. Powinno się zatem przechowywać rozwiertak w pokrowcu, a po każdym zastosowaniu zabezpieczyć go WD-40.

Rodzaje rozwiertaków nastawnych

Rozwiertak nastawny wykorzystywany jest w ostatnim etapie prac podczas wykonywania otworów walcowych. Na samym początku stosowane są zaś wiertła rurowe, które służą do zrobienia otworu. Następnie otwór wygładzany jest przy pomocy zdzieraka. Na koniec oczywiście kolej na rozwiertak nastawny, którego zadaniem jest obróbka otworu. By precyzyjnie sprawdzić właściwości otworu, najlepiej jest użyć specjalnego narzędzia pomiarowego, które umożliwi zweryfikowanie wymiarów otworu, a także jego gładkości. Warto także dodać, że podobne zastosowanie do rozwiertaka nastawnego ma również rozwiertak stożkowy. Różnica jest jednak taka, że rozwiertak nastawny wykorzystywany jest do obróbki otworów walcowych, zaś rozwiertak stożkowy do otworów stożkowych.

Rozwiertak nastawny może mieć różne rodzaje, różne sposoby pracy, właściwości czy parametry. Dzięki temu dopasowanie odpowiedniego rozwiązania do danego materiału oraz potrzeb nie powinno stanowić dla nikogo problemu. Najpopularniejszym rodzajem rozwiertaka nastawnego jest bez wątpienia rozwiertak nastawny ręczny. Stosuje się go w połączeniu z wiertarką ręczną. Ma świetną precyzję pracy, a stosuje się go do obróbki otworów przelotowych. Wykorzystywany jest zarówno jako rozwiertak do metalu, jak i drewna. Kolejny rodzaj to rozwiertak nastawny stosowany przy wykańczaniu otworów walcowych w metalu i drewnie, czyli rozwiertak nastawny maszynowy. Stosowany jest jako wyposażenie wiertarek elektrycznych oraz innych elektronarzędzi, które służą do obróbki końcowej otworów. Ten rodzaj również może być stosowany do obróbki metalu, jak i drewna.

Warto zauważyć, że im materiał jest twardszy, tym skrawane naddatki są mniejsze. Co więcej, istotną kwestią jest również to, że chropowatość jest najczęściej proporcjonalna do naddatków skrawania, a także do jakości ostrza. Z kolei w przypadku wykonywania kilku otworów głębokość nie ma dużego znaczenia. Wyjątek stanowi przypadek, w którym jest ona bardzo mała (ok. 4-6 mm), ponieważ w takiej sytuacji trudno jest uzyskać współosiowość.

Rozwiertaki nastawne cena

W zależności od tego, czy planuje się zakup pojedynczego rozwiertaka czy też zestawu tych narzędzi, ceny są bardzo różne. Jeden rozwiertak nastawny kosztuje około 40 zł, natomiast komplet można kupić za około 220 zł. Oczywiście dużo zależy również od producenta. Najlepsze narzędzia można znaleźć w ofertach marki Fanar i Fenes. Dzięki takim rozwiertakom można szybko i skutecznie wykonać obróbkę otworu, by uzyskać nieskazitelnie gładką powierzchnię o kształcie walcowym. Rozwiertak nastawny posłuży również do obróbki otworów przelotowych pod konkretny wymiar i pasowanie. To naprawdę funkcjonalne narzędzie o szerokim zastosowaniu, w które warto zainwestować.

Rozwiertak zdzierak

Rrozwiertaki zdzieraki przeznaczone są do obróbki zgrubnej, mają najczęściej trzy lub cztery śrubowo ułożone ostrza, które usuwają 70 – 85% naddatku przewidzianego na rozwiercenie. Część wykańczającą mają nieznacznie zbieżną w kierunku uchwytu, co przyczynia się do zmniejszenia tarcia narzędzia o obrobiony przedmiot. Ostrza mają najczęściej ukształtowane śrubowo.

Rozwiertak wykańczak

Rozwiertaki wykańczaki są narzędziami wieloostrzowymi. Mają ostrza proste lub śrubowe przeciw skrętne (lepsze prowadzenie w otworze oraz do rozwiercania otworów z rowkami i kanałkami). W rozwiercaniu wykończeniowym skrawana jest mniejsza ilość naddatku przeznaczonego na rozwiercanie, czyli 30 – 15%. Większa ilość ostrzy skrawających umożliwia uzyskanie nie tylko odpowiedniej dokładności otworu, ale także małej chropowatości powierzchni. Dla zwiększenia dokładności wymiarowo–kształtowej rozwiercanych otworów ostrza w rozwiertakach są rozmieszczone według nierównomiernej podziałki.

Rys.1. Rozwiertaki maszynowe zdzieraki trzpieniowe z chwytem stożkowym morse’a.

Rys.2. Rozwiertaki maszynowe wykańczaki trzpieniowe z chwytem stożkowym morse’a

Rys.3. Rozwiertaki maszynowe wykańczaki trzpieniowe z chwytem walcowym.

Rys.4. Rozwiertaki ręczne wykańczaki trzpieniowe.

Rys.5. Rozwiertaki zdzieraki nasadzane.

Rys.6. Rozwiertaki ręczne zdzieraki nastawne.

Rys.7. Rozwiertaki ręczne stożkowe o zbieżności 1:10

Rys.8. Rozwiertaki ręczne stożkowe o zbieżności 1:50

Rys.9. Rozwiertaki ręczne stożkowe o zbieżności 1:30

UdostępnijShare on FacebookShare on Google+Tweet about this on Twitter

Powiązane produkty

Newsletter
Bądź na bieżąco