Śruba trapezowa i nakrętka – budowa, rodzaje, jakie wybrać?

Śruba trapezowa z nakrętką jest to jeden z głównych elementów napędowych maszyn i innych urządzeń. Jej nazwa ma związek z konstrukcją gwintu, który jest zarysowany trapezowo. Dzięki temu zapewnia ona precyzję pozycjonowania, a także umożliwia przenoszenie bardzo dużych obciążeń. Jakie są najpopularniejsze rodzaje śrub trapezowych, ile kosztują i które z nich są warte zakupu? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w naszym artykule. Zapraszamy do lektury.

Rodzaje śrub trapezowych

Choć wszystkie śruby trapezowe są mechanizmami obrotowymi z gwintami o zarysie trapezowym, to wśród nich można wyróżnić dwa rodzaje tych akcesoriów, czyli śruba trapezowa symetryczna oraz sruba trapezowa niesymetryczna. Pierwsza z nich, czyli śruba trapezowa symetryczna, nazywana sjest także metryczną, to uniwersalne łączniki, które są w stanie pracować w obu kierunkach. Z tego powodu są wybierane w szczególności do obrabiarek CNC w celu przemieszczania stołu roboczego. Stosowane są także w urządzeniach o małych prędkościach, takich jak chociażby imadła. Z kolei śruby o gwincie niesymetrycznym (inaczej śruby pociągowe) mają jeden kierunek ruchu roboczego. Mogą pracować z dużymi obciążeniami i mają znacznie lepszą sprawność w porównaniu do śrub symetrycznych. Wykorzystuje się je w prasach śrubowych.

Z czego wykonywane są śruby trapezowe?

Śruba trapezowa powstaje w procesie walcowania precyzyjnego. Ta technologia produkcyjna ma mnóstwo plusów. Przede wszystkim podczas pracy nie powstają uszkodzenia włókien śruby, dzięki czemu mechanizm ma zdecydowanie lepszą żywotność nawet przy dużych obciążeniach. Co więcej, pręt trapezowy walcowany stanowi też gładką powierzchnię o świetnych parametrach ślizgowych oraz przeciwkorozyjnych. Jest to niezwykle istotne, gdyż te dwie cechy mają wpływ na jakość śrub trapezowych. W efekcie można otrzymać dużo lepsze współczynniki tarcia.

Materiał z którego produkuje się śruby z gwintem trapezowym jest zaś rożny. Do ich wytworzenia wykorzystuje się dwa rodzaje stali, czyli stal węglową C15 i C45 oraz stal nierdzewną A2 i A4. Najlepszą trwałością i wytrzymałością spośród wszystkich śrub trapezowych charakteryzuj się śruba pociągowa niesymetryczna do imadła, a także nakrętka wykonana ze stali nierdzewnej lub ze stali węglowej C45. Te materiały wyróżniają się bardzo dużą twardością, a także optymalnym poziomem chropowatości powierzchni bocznej gwintu. Warto także dodać, że stal nierdzewna wykazuje też właściwości antykorozyjne. Z kolei śruby ze stali C15 mają nieco gorsze cechy konstrukcyjne. Jeśli zaś szukasz czegoś w dobrej cenie i przystępnej jakości – będą naprawdę dobrym wyborem.

Z jakiej stali wytwarzane są śruby i nakrętki trapezowe?

Co to jest nakrętka trapezowa?

Nakrętka trapezowa jest elementem, który współpracuje ze śrubami o gwincie trapezowym. Są zależne od siebie, gdyż stanowią razem jeden mechanizm. Jak można domyślić się po nazwie, nakrętka także ma gwint trapezowy, dzięki czemu zapewnia wysoki poziom dokładności oraz nośność. Ze względu na zastosowanie nowoczesnych materiałów oraz zaawansowanych technologii do produkcji nakrętek, świetnie radzą sobie nawet w bardzo niekorzystnych warunkach. Na rynku dostępne są zarówno nakrętki trapezowe do stosowania w środowisku, gdzie nie można smarować układu, a także w miejscach o dużym zapyleniu czy wilgotności. Warto także dodać, że najczęściej nakrętki trapezowe produkowane są ze stali, brązu oraz mosiądzu.

Z jakich materiałów wykonuje się nakrętki z gwintem trapezowym?

Nakrętki brązowe oraz brązowe z kołnierzem to akcesoria bardzo wytrzymałe oraz o świetnych właściwościach ślizgowych. Warto także dodać, że wykazują znakomitą odporność na długotrwałe i regularne użytkowanie. Jeśli chodzi o dobór odpowiedniej nakrętki, to należy przede wszystkim zwrócić uwagę na warunki ich pracy, a także dokładność pozycjonowania. Ważne jest również zużywanie się nakrętki, tarcie, wymiarowanie, jak i gładkość materiału.

Jeśli zaś chodzi o nakrętki stalowe, to są one wykorzystywane głównie w nieinwazyjnym, a także podatnym na zapylenie i wilgotność środowisku. Umożliwiają one przenoszenie dużych sił nośnych, a dodatkowo świetnie współgrają z prętami trapezowymi, dzięki czemu zużycie podzespołu jest mniejsze. Można ich z powodzeniem używać przy małej częstotliwości ruchów roboczych, np. w imadłach.

Z kolei nakrętki z gwintem trapezowym z tworzyw sztucznych znajdują zastosowanie przy trudnych warunkach pracy, czyli wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości smarowania śrub i nakrętek, a także tam, gdzie występuje agresywne środowisko pracy. Na rynku dostępne są chociażby nakrętki ze samosmarującego się poliamidu. Warto jednak mieć na uwadze fakt, że ten typ nakrętek ma mniejszą odporność na tarcie oraz obciążenia mechaniczne. Dodatkowo przenosi on mniejsze siły nośne. Mimo wszystko ze względu na swoją samosmarowność umożliwiają długą oraz nieprzerwaną pracę.

Ostatni rodzaj nakrętek z gwintem trapezowym są nakrętki mosiężne. Są one rzadko wykorzystywane, jednak wykazują znakomitą odporność na rdzę.

Ile kosztuje śruba trapezowa?

Zanim dowiesz się, ile będzie kosztowała wybrana przez Ciebie śruba trapezowa, musisz na początku oszacować jej długość, a także poznać przenoszone przez nią siły. W końcu, przy użyciu wzoru, wyliczyć średnicę śruby. Ten wzór to: σρ=Q/A, gdzie σr oznacza wartość wydłużenia rdzenia śruby, Q – siłę działającą w osi śruby, natomiast A – pole powierzchni rdzenia śruby.

Bez względu na to, jaki jest to typ śruby trapezowej, jej wybór nie powinien być pozostawiony przypadkowi. Jest on bowiem zależny od konkretnych wymagań maszyny. Z kolei od rodzaju śruby trapezowej zależna jest jej cena. Przy wyborze konkretnego rozwiązania warto wziąć pod uwagę producenta, ponieważ renomowane marki oferują jakościowe i solidne produkty. Biorąc pod uwagę rodzaj śruby, jej średnicę, materiał wykonania oraz właściwości, można oszacować, że śruby trapezowe kosztują od kilkunastu do nawet tysiąca złotych. Jeśli zdecydujesz się na standardową śrubę trapezową o klasycznych wymiarach, zapłacisz za nią nie więcej niż 25 zł. Natomiast w przypadku, gdy zechcesz zainwestować w taką samą śrubę, ale wykonaną ze stali nierdzewnej, zapłacisz za nią nawet pięć razy więcej. Ceny nakrętek trapezowych również są zróżnicowane. Na ich cenę ma wpływ materiał wykonania oraz rodzaj, ponieważ mogą być cylindryczne, czterokątne, sześciokątne oraz z kołnierzem.

Jak można się domyślić, ze względu na fakt, że śruby trapezowe odgrywają bardzo ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu platform oraz maszyn, nie powinno się na nich oszczędzać. Należy przede wszystkim zadbać o to, by były jak najlepiej dopasowane, dzięki czemu zapewnią maksymalną wydajność. Odpowiednio obrane śruby, a także nakrętki trapezowe zagwarantują precyzję pozycjonowania, a także umożliwią przenoszenie bardzo dużych obciążeń.

Udostępnij