Aby urządzenia elektryczne pracowały efektywnie, konieczne jest maksymalne napięcie prądu w gniazdku. Co jednak, kiedy wystąpił spadek napięcia? Dlaczego wahania napięcia są niebezpieczne? O tym piszemy w poniższym artykule.
Spadek napięcia elektrycznego to normalne zjawisko, które nierzadko możemy zauważyć w starszych instalacjach elektrycznych. Wartość tego spadku może dochodzić nawet do 20V w ciągu dnia, co można zaobserwować np. w przygasającej żarówce. Małe spadki napięcia nie są groźne, jednak ich częste występowanie może prowadzić do awarii urządzeń elektrycznych. Z tego powodu należy wystrzegać się bodźców, które podnoszą ryzyko ich wystąpienia.
Co to jest spadek napięcia?
Spadek napięcia w obwodzie elektrycznym to różnica potencjałów między końcami dowolnego przewodnika, półprzewodnika lub izolatora. Wartość spadków napięć jest mierzona w woltach i odzwierciedla wydatek siły związany z przepływem przez nią prądu. Często wartość ta jest mierzona jako procent nominalnego napięcia źródła, z którego urządzenie jest zasilane. Np. jeśli w obwodzie zasilanym napięciem 400V dla danej instalacji przewiduje się maksymalny spadek napięcia 5%, oznacza to 20V.
Dopuszczalny spadek napięcia
Warto dodać, że istnieją normy określające dopuszczalną wartość spadków napięcia. Dla obwodów oświetleniowych dopuszczalny spadek napięcia to max 3%, a dla pozostałych przypadków – max 5%.
Duże spadki napięcia – czym to grozi?
Jeśli spadki napięcia w instalacji przekraczają dopuszczalne wartości, może to spowodować nieprawidłowe działanie urządzenia lub nawet jego uszkodzenie. Szczególnie wrażliwe są urządzenia takie jak żarówki LED, piece gazowe, routery WiFi, systemy alarmowe i komputery. W nich niższa wartość woltów może doprowadzić do uszkodzenia sprzętu. Z kolei nowsze urządzenia RTV posiadają na ogół tzw. zasilacze impulsowe, znoszące dość szeroki zakres napięcia wejściowego. Dzięki temu w sprzętach typu wieża czy telewizor spadek napięcia nie występuje lub jest niezauważalny.
Spadki napięć – poznaj przyczyny
Nawet w sytuacji, kiedy instalacja jest poprawnie zaprojektowana i wykonana, istnieje ryzyko obluzowania niektórych połączeń. To zaś może powodować mniejsze napięcie w obwodzie elektrycznym. Czynnikami decydującym o tym, czy on nastąpi oraz jak duży będzie, są:
– pole przekroju poprzecznego żyły przewodu,
– wartość prądu przepływającego przez obwód,
– długość przewodów w obwodzie,
– materiał wykonana żyły przewodu,
– rezystancja zestyków na łączeniach urządzeń elektrycznych.
Istnieje kilka powodów, dla których mamy mniej woltów w gniazdku. Jeśli chodzi o bezpośrednie przyczyny spadku napięcia, to może to być:
– za duże obciążenie sieci – zdarza się, gdy z tej samej sieci korzysta obiekt, w którym pracują maszyny mocno obciążające sprzęt,
– źle dobrane przewody zasilające – dzieje się wówczas, gdy przewody mają zbyt mały przekrój poprzeczny,
– urządzenie o zbyt dużej mocy – kiedy do sieci podłączymy odbiornik o mocy, która przekracza moc złożoną dla danego obwodu,
– zaśniedziałe styki – korozja styków powodów zakłócenie przepływu prądu,
– zbyt luźne łączenia elektryczne – grozi to rezystencją obwodu.
Co zrobić, jeśli wystąpi spadek napięcia?
Jednym ze sposobów zabezpieczania sprzętu przed spadkami napięcia jest użycie stabilizatora napięcia zmiennego 230V. Służy on do utrzymywanie stałego napięcia na wyjściu niezależnie od obciążenia układu i wahań napięcia zasilającego. Aby chronić np. komputer należy podłączać go do listwy posiadającej ochronę przeciwprzepięciową i przeciwporażeniową. Ponadto na krótkotrwałe przerwy w zasilaniu warto zastosować zasilacz awaryjny UPS.
Zapraszamy do kolejnych artykułów w których opisujemy:
Ogranicznik przepięć – podłączenie, co to jest, jak działa, budowa
Zabezpieczenia przeciwprzepięciowe – co to jest, rodzaje, zalety
Skoki napięcia w instalacji elektrycznej
Osprzęt siłowy – co to jest, z czego się składa i do czego służy?
Połączenie szeregowe i równoległe
